Een Schoener is een langsgetuigd zeilschip met oorspronkelijk twee, maar later ook meer masten. De romp is lang en smal (4:1-verhouding) met een diep stekende kiel, en de spanten hebben over de gehele lengte een S-vorm. Kenmerkend voor de schoenertuigage is dat de achterste mast langer is dan de voorste (met uitzondering van de vroege Europese schoenergetuigde schepen van de 19e eeuw). Bij driemastschoeners kunnen de masten even lang zijn, eventueel de middelste langer. De voorste mast (fokkemast) was vaak voorzien van twee razeilen. In West-Europa zijn rond 1900 veel schoeners gebruikt voor de kustvaart. Deze hadden een vlakke bodem, en waren soms voorzien van zijzwaarden om bij gebrek aan een kiel de drift te beperken. Rond 1910 werden de eerste hulpmotoren ingebouwd. Het scheepstype raakte na 1920 onbruikbaar door de opkomende gemotoriseerde kustvaart.
De schoener is ontwikkeld aan de Noord-Amerikaanse oostkust, en meest waarschijnlijk het gebied van Newfoundland. In eerste instantie waren de schoeners bedoeld voor de visserij op de grandbanks.
Een razeil aan de voorste of fokkemast wordt in het Nederlands breefok genoemd. Het staande gaffeltuig is ontwikkeld in Nederland rond de 16e eeuw. Voorlopers waren spriet en smakzeil. De topzeilen deden hun intrede rond 1800 en met het verdwijnen van de razeilen was het schoenertuig geboren. De schoeners die werden gebouwd voor de handel kregen een steng aan de achterste mast die het gaffel topzeil kon voeren en hierdoor ontstond het nog steeds gebruikte (moderne) schoenertuig met de hoge kruismast, maar in tegenstelling tot hetgeen vaak wordt aangenomen is dit geen speciaal schoenerkenmerk. Bij veel van de latere vrachtschoeners kreeg het middengedeelte U-vormige spanten, en verder sterk hellende stevens en een diepe kiel.
Driemasttopzeilschoener: Eén of twee razeilen boven het schoenerzeil aan de voorste mast.
Driemastschoener: Alle masten zijn langs getuigd.
Grandbankschoener: De voorloper van alle schoeners werd gebruikt op de grandbanks bij Nova Scotia voor de visserij. Zij moesten bestand zijn tegen de woelige zeeën van de Golfstroom en tegen het onberekenbare weer ter plaatse. Zij waren gladdeks uitgevoerd en licht en toch sterk gebouwd van hoofdzakelijk Oregon pine.
Er zijn 2-, 3-, 4-, 5- en 6-mastschoeners gebouwd, en zelfs een 7-mast schoener. Allen voeren achter de mast het staand gaffeltuig.
Gaffeltopzeilen konden aan willekeurig iedere mast worden gevoerd, als die was verlengd met een steng. Het gewone topzeil of breefok werd eerst alleen op de fokkemast gebruikt, maar later op alle masten, en werden gebruikt bij lichte wind op ruime koersen.
DOEVE Makelaars en Taxateurs is de Jachtmakelaar en Scheepsmakelaar voor Schoeners. Voor nadere informatie over de verkoop van uw Schoener of als u een Schoener wenst aan te kopen verzoeken wij u contact met ons op te nemen.
